Προϋπόθεση για την ουσιαστική υποστήριξη εαυτού και άλλων
Πολλές φορές με ρωτάνε πως βρίσκω με ποιο θέμα θα καταπιαστώ στο επόμενο μου άρθρο. Τότε χαμογελάω και απαντώ ότι είναι η εμπειρία της στιγμής που μου υπαγορεύει το θέμα. Αυτή την φορά, λοιπόν θα μιλήσω για την αποστασιοποίηση και την εν-συναίσθηση, αφού ήρθα επανειλημμένα σε επαφή με την πρόκληση που αντιμετωπίζουν πολλοί στην εφαρμογή τους.
Η αποστασιοποίηση και η εν-συναίσθηση είναι πιθανώς από τις πιο παρεξηγημένες συμπεριφορές ή από τις πιο δύσκολες στην εφαρμογή. Αποτελεί συνήθως πρόκληση για τους ανθρώπους να κατανοήσουν πώς μπορούν να νοιάζονται για κάτι ή κάποιον και να αποστασιοποιούνται από αυτόν ή από την κατάσταση που δημιουργεί, ή ακόμα, για το πως μπορούν να δείξουν εν-συναίσθηση για καταστάσεις που δεν συνάδουν σε τίποτα με το δικό τους βίωμα.
Εν τούτοις, στους ταραγμένους καιρούς που όλοι αντιμετωπίζουμε, είναι περισσότερο από ποτέ σημαντικό να κατανοήσουμε και να ασκούμε αυτές τις συμπεριφορές. Για πολλούς, δεν είναι εύκολο να είναι ανοιχτοί στις ανάγκες του κόσμου. Και αυτό συμβαίνει διότι όπως τα σφουγγάρια, τα ενεργειακά τους πεδία είναι πορώδη και επιρρεπή στην απορρόφηση της ενέργειας των άλλων. Η συσσώρευση (ηθελημένα ή ακούσια) αυτών των αρνητικών ενεργειών, τους οδηγεί να αισθάνονται συχνά ότι η εν-συναίσθηση τους κουράζει, η συμπόνια τους υπερφορτώνει ή ακόμα χειρότερα, αρχίζουν να αντιδρούν με τον τρόπο που αντιδρούν οι άλλοι, αφαιρώντας από τον εαυτό τους τη δυνατότητα να επικεντρωθούν σε αυτό που πραγματικά μπορεί να έχει σημασία για τους ίδιους.
Η πρακτική της αποστασιοποίησης που είναι διαποτισμένη από εν-συναίσθηση και συμπόνοια, δείχνει μια ευρύτερη, πιο πνευματική προοπτική απέναντι στη ζωή. Η πρακτική της εν-συναίσθησης, οδηγεί σε μια σχέση μεταξύ ίσων και της συμπάθειας, οδηγεί σε μια ιεραρχική σχέση, στην οποία ένα άτομο αισθάνεται λύπη για το άλλο. Το βλέπω πολύ συχνά με τους πελάτες μου. Έχουν αυτή την παγιωμένη, αρχική αντίληψη ότι οι άλλοι είναι «λίγοι» και ότι εκείνοι είναι “περισσότερο”. Αυτό δεν θα μπορούσε να απέχει πιο πολύ από την αλήθεια. Είμαστε όλοι γεννημένοι ίσοι στις δυνατότητές μας και μόνο η ανατροφή, η νοοτροπία και η στάση μας απέναντι στη ζωή μάς διαφοροποιούν.
Είναι σημαντικό όμως να αντιληφθούμε και κάτι ακόμα: η εμπλοκή στα προβλήματα των άλλων (ακόμα και των παιδιών μας ή των πολύ δικών μας ανθρώπων) είναι επίσης ένα παιχνίδι που παίζουμε, για να καλύψουμε τις ανασφάλειες μας και τις δικές μας, βαθιές, αρνητικές πεποιθήσεις για τον εαυτό μας.
Για να έχετε μια στάση εν-συναίσθησης απέναντι στους άλλους, ακόμη και αυτών που φέρονται με εχθρότητα ή φθόνο, απαιτεί να ανοίξετε την καρδιά σας και να αισθανθείτε συμπόνια για τον εαυτό σας, διαλύοντας τους τοίχους που έχετε ανεβάσει -για αυτοπροστασία- γύρω σας.
Η αποστασιοποίηση αποτελεί τη βάση για την εν-συναίσθηση. Και η εν-συναίσθηση είναι έμφυτη σε όλους μας. Η επιστήμη έχει αποδείξει ότι η ανθρωπότητα είναι συνδεδεμένη με εν-συναίσθηση, ένα φαινόμενο που παρατηρείται στα παιδιά ηλικίας μόλις ενός έτους. Έρευνες δείχνουν ότι όταν αισθανόμαστε συμπόνια, τα πιο εξελιγμένα κέντρα σκέψης στο μυαλό μας ανάβουν, υποδεικνύοντας ότι είμαστε νευρολογικά καλωδιωμένοι στο να είμαστε συμπονετικοί απέναντι στους άλλους. Η συμπόνια φέρνει τον εγκέφαλό μας σε αρμονία με τη δόνηση της αγάπης που ξεπηδά από το κέντρο της καρδιάς μας. Εάν δε φερθούμε πρώτα στον εαυτό μας με περίσσεια αγάπη και με συμπόνια, αποδεικνύουμε ότι έχουμε κατανοήσει τους κανόνες της ζωής. Και τότε, είμαστε πιο έτοιμοι να δείξουμε την ίδια ευγένεια και στους άλλους και να ανταποκριθούμε στις συναισθηματικές ανάγκες τους. Η αποστασιοποίηση σε αυτή την περίπτωση μας βοηθά να πετύχουμε στην προσπάθεια μας, πιο εύκολα και πιο αποτελεσματικά.
Το να είστε συμπονετικός προς τους άλλους, δεν απαιτεί από εσάς να συμμετάσχετε σε οποιεσδήποτε ανθυγιεινές νοητικές ή συναισθηματικές εμπειρίες μπορεί να έχουν. Στην πραγματικότητα, η εν-συναίσθηση απαιτεί να αφαιρέσετε τον εαυτό σας από τη διανοητική τους διαδικασία και, αντίθετα, αποστασιοποιημένοι, να τους υποστηρίξετε από ένα μέρος όπου εσείς αισθάνεστε σταθεροί και ενδυναμωμένοι. Μπορεί να ενδιαφέρεστε πολύ για ένα άτομο, ενώ εξακολουθείτε να αρνείστε να παίξετε κάποιο ρόλο στο δράμα του. Για παράδειγμα, όταν κάποιος θέλει να εξαπολύσει τα αρνητικά του συναισθήματα για ένα συγκεκριμένο ζήτημα, μπορείτε να ακούσετε με ανοιχτό μυαλό και καρδιά, αλλά να αποφύγετε να απορροφάτε την αρνητικότητά του, να δώσετε ανεπιθύμητες συμβουλές ή να προσπαθείτε να διορθώσετε την κατάσταση. Αυτό θα σας επιτρέψει να παρέχετε παραγωγική υποστήριξη ενώ παραμένετε ήρεμοι, μη-αντιδραστικοί και χωρίς διάθεση κριτικής.
Η αποστασιοποίηση βοηθά στην αποτελεσματική εν-συναίσθηση. Όταν κάποιος είναι κολλημένος σε μια σκοτεινή τρύπα, η δική σας αποστασιοποίηση μπορεί του προσφέρει ένα χέρι βοηθείας, που θα τον τραβήξει να βγει έξω. Αντίθετα, η συμπάθεια οδηγεί σε δικό σας άλμα στη σκοτεινή τρύπα, και στο μοίρασμα της λύπης για το πόσο άβολα ή καταστροφικά είναι τα πράγματα εκεί.
Διαχωρίζοντας τις αντιδράσεις σας από κάποιον άλλον, κερδίζεται την αποστασιοποίηση που χρειάζεστε για να σταματήσετε να παίρνετε προσωπικά αυτές τις αντιδράσεις ή να τους κατηγορείτε για τη δική σας αντίδραση. Ένας τρόπος για να παραμείνετε συμπονετικοί και να ανταποκριθείτε θετικά, είναι να θυμηθείτε ότι ο άλλος μπορεί να περνάει από τη δική του διαδικασία αυτό-ανάπτυξης, που δεν έχει καμία σχέση με σας. Πρέπει να εμπιστευτείτε και να αποδεχτείτε ότι είναι στο ταξίδι της δικής του ψυχής και να επιτρέψετε να δημιουργήσει τα σενάρια που χρειάζεται για να εξελιχθεί. Την ίδια στιγμή, δεν χάνεται εσείς πολύτιμο χρόνο και μπορείτε να συνεχίσετε το δικό σας ταξίδι για ανάπτυξη.
Η διατήρηση υγιών ορίων αυξάνει την ικανότητά σας να διατηρείτε μια εποικοδομητική προοπτική των πραγμάτων και τελικά να είστε πιο υποστηρικτικοί. Επιλέγοντας να απαντήσετε, παρά να αντιδράσετε, προστατεύετε την αποστασιοποιημένη άποψή σας και τελικά βοηθάτε περισσότερο τους άλλους. Χωρίς την δική σας αντίδραση, είναι πιο πιθανό να ηρεμήσουν και να επικεντρώσουν το μυαλό τους σε πιο παραγωγικές σκέψεις ή λύσεις.
Ένα επιπλέον πλεονέκτημα της αποστασιοποίησης είναι ότι επιτρέπει να συνειδητοποιήσετε ότι, στην αλληλεπίδρασή σας με αυτούς τους ανθρώπους πιθανόν να αντικατοπτρίζεται κάτι που πρέπει εσείς, είτε να απελευθερώσετε, είτε να αλλάξετε. Κάτι δηλαδή για το οποίο πρέπει να εργαστείτε με τον εαυτό σας. Έτσι, όταν φοβόσαστε μήπως γαντζωθείτε στα αρνητικά πρότυπα οποιουδήποτε ατόμου, μπορείτε να παρατηρήσετε τον εαυτό σας, για να ανακαλύψετε το δικό σας πιθανό αρνητικό πρότυπο που σχετίζεται με την μεταξύ σας «ανταλλαγή».
Όταν είστε ανοιχτοί, δεν εκφράζετε κριτική, ούτε αντιδράτε, τότε αντιμετωπίζετε καταστάσεις από ένα πιο υψηλό σημείο. Αυτό σας βοηθάει να είστε αποστασιοποιημένοι και σας δίνει την δυνατότητα να αισθανθείτε συμπόνια για όσους σας βάλλονται με κάποιο τρόπο ή περνάνε δύσκολες για τους ίδιους καταστάσεις.
Εάν στέκεστε μπροστά στους ανθρώπους ή σε καταστάσεις με την απαραίτητη αποστασιοποίηση, αυτό σας επιτρέπει να ανακαλύψετε πολύτιμες πληροφορίες που χρειάζονται για να τους υποστηρίξετε. Για παράδειγμα, αντί να κρίνετε κάποιον που προσπάθησε να σας χειραγωγήσει, μπορείτε να διερευνήσετε τι χειρισμούς έχει δεχτεί από άλλους που τον τραυμάτισαν και τον οδήγησαν σε αυτή την συμπεριφορά. Η βαθιά συμπόνια ανοίγει τον δίαυλο στη συγχώρεση και στην αποδοχή συγγενών, συνεργατών ή ακόμα και αγνώστων. Και με αυτόν τον τρόπο, ωφελείστε και εσείς, διότι επιτρέπεται στο βαρύ φορτίο που πιθανών να κουβαλάτε, να σας εγκαταλείψει.
Σας παροτρύνω να προπονηθείτε στην εφαρμογή αυτών των δύο συμπεριφορών, διότι αυτή η προσπάθεια μπορεί να φέρει σημαντικές αλλαγές στην ζωή σας, αλλαγές που θα σας οδηγήσει στην δική σας ενδυνάμωση και των άλλων.