Τις τελευταίες εβδομάδες, συζητώντας με τους πελάτες μου συνειδητοποίησα ότι ήρθε η στιγμή να γράψω σχετικά με μία πρόκληση που οι περισσότεροι αντιμετωπίζουν, καθώς εμφανίζεται πολύ συχνά και έχει άμεση επίδραση στην ποιότητα της ζωής τους.
Πρόκειται για τις προσδοκίες που οι άνθρωποι έχουν, σχετικά με το τι οι άλλοι ή η ίδια η ζωή θα έπρεπε να κάνει ή να είναι, για να είναι ευχαριστημένοι.
Αυτό σημαίνει ότι τις περισσότερες φορές περιμένουν από τους άλλους να φερθούν με βάση το δικό τους σύστημα αξιών, τις δικές τους πεποιθήσεις, τους δικούς τους κανόνες. Κρίνουν τους άλλους με βάση αυτά που εκείνοι πιστεύουν ότι είναι σωστά, αποδεκτά, αναμενόμενα. Έχουν ορισμούς για το τι σημαίνει συνέπεια, ευγένεια, ευστροφία, αποδοτικότητα, καλοσύνη, αποδοχή, δυναμισμός. Και όταν οι άλλοι ακολουθούν το δικό τους σύστημα αξιών και πεποιθήσεων, τότε εκνευρίζονται, θυμώνουν, απογοητεύονται.
Κάθε ένα από αυτά τα παράπονα που γεννιούνται μέσα μας πιστεύουμε ότι είναι έγκυρο, άρα θα επικυρωθεί αφού έχουμε το δίκαιο με το μέρος μας. Αυτό που ίσως δεν συνειδητοποιούμε είναι ότι το ίδιο μπορεί να πιστεύουν και οι άλλοι για εμάς, και να κρατάνε μια λίστα παραπόνων απέναντί μας, τα οποία νοιώθουν ότι είναι απόλυτα δικαιολογημένα. Και έτσι αμφότεροι παγιώνουν αρνητικά συναισθήματα, με πιο συνηθισμένο την αδικία.
Αυτό που δεν συνειδητοποιεί κανείς είναι ότι όταν νιώθουμε οποιοδήποτε αρνητικό συναίσθημα λόγω της συμπεριφοράς των άλλων, όπως η αδικία που προαναφέραμε, σταματάμε να έχουμε έλεγχο των πραγμάτων και παραδίδουμε την δύναμή μας στους άλλους – αφού τους δίνουμε το δικαίωμα να μας «αδικούν».
Όταν αντιληφθούμε πως λειτουργεί ο εγκέφαλός μας, συνειδητοποιούμε ότι οι περισσότερες ενοχλήσεις μας δεν είναι παρά μη-ρεαλιστικές προσδοκίες. Οι προσδοκίες δεν είναι τίποτα άλλο παρά το προϊόν της ανατροφής μας και των πεποιθήσεων μας, για το πως πρέπει να είναι οι άνθρωποι ή οι καταστάσεις. Μόνο που ο καθένας από εμάς έχει το δικό του σύστημα αξιών και πεποιθήσεων, τη δική του ανατροφή- και φέρεται ανάλογα. Αυτές οι αξίες και πεποιθήσεις μπορεί να απορρέουν από το περιβάλλον στο οποίο κινείται ένα άτομο –οικογενειακό, επαγγελματικό, φιλικό κλπ. Και όταν κάποιος που συναναστρεφόμαστε παρεκκλίνει από αυτό το σύστημα, δημιουργείται μια εστία παραπόνων ή θυμού.
Πολλές φορές, ο κόσμος που ζητάει βοήθεια από έναν coach, έρχεται με την ελπίδα ή τη σιγουριά ότι τα παράπονα του θα επικυρωθούν. Αλλά στο coaching δεν υπάρχει επικύρωση παρά μόνο καθοδήγηση προς εκείνες τις σκέψεις και τα συναισθήματα που δημιουργούνται μέσα από την ενδυνάμωση, την ενσυναίσθηση και την κατανόηση του εαυτού και των άλλων.
Το Coaching μας ειδοποιεί όταν γινόμαστε απλά επικριτές καταστάσεων ή άλλων ανθρώπων, και θέτει προσεκτικά ερωτήσεις με σκοπό να μας κάνει να σκεφτούμε βαθιά γιατί αισθανόμαστε αυτό που αισθανόμαστε – στην προκειμένη περίπτωση, αδικημένοι. Σιγά σιγά ο κόμπος αρχίζει να λύνεται και ερχόμαστε σε μεγαλύτερη επαφή με την δική μας εσωτερική πραγματικότητα. Και σε βάθος χρόνου, ο κόμπος χαλαρώνει τελείως και νιώθουμε περισσότερο συνδεδεμένοι με τον εαυτό μας – και με τους άλλους. Αρχίζουμε να βλέπουμε ότι υπάρχουν τρόποι για να είμαστε ευτυχισμένοι, που δεν περιλαμβάνουν απαραίτητα το να φέρονται οι άλλοι όπως εμείς θέλουμε.
Εάν αποδεχτείτε και αναλάβετε την ευθύνη του εαυτού σας και του κάθε σας λεπτού, τότε είστε σε καλύτερη θέση να αντιμετωπίσετε παραγωγικά αυτά που σας συμβαίνουν.
Δοκιμάστε μια νέα υπόθεση: ότι πιθανόν να είστε πιο υπεύθυνος για την ευτυχία σας απ’ όσο επιτρέπατε στον εαυτό σας να είναι – όταν κρατούσατε τον εαυτό σας πολύ απασχολημένο με το συναίσθημα της δυσαρέσκειας για την συμπεριφορά του άλλου.
Τι σας προτείνω:
- Σταματήστε να θυμώνετε επειδή ο σύζυγος καταφέρνει να χωράει το γυμναστήριο στο πρόγραμμα του ενώ εσείς πνίγεστε με τα παιδιά
- Σταματήστε να σκέφτεστε ότι εάν κάποιος δεν είναι στην παρέα σας, τότε δεν μπορείτε να διασκεδάσετε
- Σταματήστε να σκέφτεστε ότι εάν κάποιος δεν είναι αρκετά ευγενικός απέναντι σας, δεν σας σέβεται
- Σταματήστε να σκέφτεστε ότι εάν ένας προϊστάμενος υπαναχωρεί σε κάτι που έχετε συμφωνήσει, είναι κακός μάνατζερ
Αντιθέτως, εστιάστε την ενέργεια σας στο να σκεφτείτε πως θα δράσετε εσείς για να καλύψετε τις ανάγκες σας με τον καλύτερο τρόπο – καλύτερο για εσάς, διότι είναι σύμφωνα με τι αξίες σας, εκφράζει αυτά που πιστεύετε και σας κάνει να νιώθετε συνεπής με τον εαυτό σας.
Πάντα υπάρχουν τρόποι. Για παράδειγμα, δώστε και στους άλλους τις υπευθυνότητες που τους αναλογούν – μην εξαντλείτε τον εαυτό σας υπερβολικά μέχρι το σημείο του να νιώθετε «ριγμένοι», να νιώθετε ότι θυσιάζετε και να περιμένετε οι άλλοι θα το αναγνωρίσουν. Αντιληφθείτε τι μεγάλο χάσιμο χρόνου είναι αυτό – και μην μπαίνετε σε αυτή την διαδικασία.
Βοηθήσετε τον εαυτό σας να ξεφύγει από την ανακύκλωση τις δυσαρέσκειας ή του παραπόνου απέναντι στους άλλους ή των καταστάσεων που σας πλαισιώνουν.
Είναι σημαντικό να ρίξετε μια βαθύτερη ματιά στο πώς οι προσδοκίες σας συσσωρεύονται και πώς επηρεάζεται η διάθεσή σας λόγω αυτού.
Εδώ είναι μερικοί υγιείς τρόποι για να ξεκινήσετε:
- Όταν μπαίνετε σε μια νέα κατάσταση, αναρωτηθείτε:
- Τι περιμένω να συμβεί;
- Από πού προήλθαν οι προσδοκίες μου
- Είναι ρεαλιστικές;
Όλες οι λύσεις έρχονται με την συνειδητοποίηση. Η επίγνωση του τι περιμένετε είναι μια υπέροχη αρχή. Η επίγνωση του τι πρέπει να περιμένετε είναι επίσης μια σοφή ιδέα.
- Όταν αισθάνεστε απογοητευμένοι, ρωτήστε τον εαυτό σας και πάλι:
- Ήταν ρεαλιστικές οι προσδοκίες μου;
- Εάν ναι, κάντε ένα σχέδιο για να πάρετε αυτό που θέλετε την επόμενη φορά
- Εάν όχι, μάθετε από αυτό και σκεφτείτε πως θα διαχειριστείτε τις προσδοκίες σας την επόμενη φορά
Όταν διαπιστώσετε ότι αυτό που συμβαίνει δεν είναι αυτό που περιμένατε, αναζητήστε ενεργά τα θετικά στην κατάσταση ή στο εν λόγω άτομο. Μπορεί να διαπιστώσετε ότι, μόλις ξεπεράσετε την απογοήτευση, υπάρχει κάτι που πιθανών να μην συνειδητοποιούσατε αρχικά.
Αυτό σας βοηθά να είστε πιο ευγνώμονες και να συγκεντρωθείτε με θετικότερη ενέργεια στο τι θα κάνετε εσείς για να βιώσετε τις εμπειρίες που θέλετε.
Αυτό μπορεί να σηματοδοτεί και το δικό σας σημείο αλλαγής, που θα σας βοηθήσει να ξεκινήσετε την νέα σας διαδρομή. Ενδυναμωθείτε, δώστε εσείς στον εαυτό σας αυτό που χρειάζεστε, και μην σκεφτείτε τι κάνουν οι άλλοι. Επιτρέψτε τους να κάνουν ό,τι μπορούν – πιστέψτε με, όλοι κάνουν το καλύτερό για τον εαυτό τους – πάντοτε.