Το φθινόπωρο έφτασε. Θέλουμε κάτι καινούργιο στην ζωή μας. Για να συμβεί αυτό, πρέπει να αλλάξουμε συνήθειες που δεν μας υποστηρίζουν να αναβαθμίσουμε τα επίπεδα ευτυχίας μας.
Μια τέτοια στρατηγική, που παρουσιάζει τα πιο επικυρωμένα σύνολα δράσεων για αλλαγή συμπεριφοράς, είναι ήδη γνωστή στους περισσότερους. Αφορά στο να προσεγγίζετε αυτά που θέλετε να υλοποιήσετε ως στόχους και, στη συνέχεια, να τα σκέφτεστε με έναν πολύ συγκεκριμένο τρόπο. Δηλαδή, να καθορίσετε τους στόχους σας χρησιμοποιώντας μερικές τεχνικές που μπορούν να κάνουν την επίτευξή του πολύ πιο εύκολη.
1. Ξεκινήστε με την ιδέα να καταλάβετε ποιος είναι ο στόχος σας. Αυτό που χρειάζεστε εδώ είναι να εκφράσετε το στόχο με κάθε λεπτομέρεια. Δηλαδή, να έχετε κάποια ποσοτική ακρίβεια για τον στόχο σας. Για παράδειγμα:
- Ναι, θα γυμναστώ. Αλλά πως; Που; Θα κάνω ασκήσεις στο σπίτι; Θα κάνω γυμναστική μόνος μου; Θα το κάνω σήμερα στις 20:00; Πόσες φορές την εβδομάδα θα κάνω κάποια άσκηση; Για πόσο καιρό;
Η λεπτομέρεια με την οποία ορίζετε τον στόχο σας φαίνεται να έχει σημασία. Είναι εκείνη που σας δίνει ένα σχέδιο για το πώς να δράσετε για να το υλοποιήσετε.
Αυτό έχει παρατηρηθεί σε μια σειρά σχετικών μελετών. Εδώ σας παραθέτω μία:
Οι συμμετέχοντες έκαναν μια άσκηση συντονισμού χεριού-ματιού και οι ερευνητές ήθελαν να θέσουν έναν στόχο για το τι σήμαινε να τα καταφέρουν καλά. Έτσι, τους ρώτησαν:
- «Έχετε συγκεκριμένο στόχο;»
- «Θέλετε να φτάσετε σε κάποιο ποσοστό απόδοσης;»
- «Επιδιώκετε να κατακτήσετε κάποια ταχύτητα;»
Μερικοί συμμετέχοντες είχαν απαντήσεις. Άλλοι συμμετέχοντες δεν είχαν. Εξετάζοντας όμως την απόδοση των συμμετεχόντων ήταν προφανές ότι, εκείνοι που είχαν πιο συγκεκριμένους στόχους είχαν καλύτερη στρατηγική δράσης και καλύτερα αποτελέσματα.
Συμπερασματικά, όταν έχετε έναν πραγματικά συγκεκριμένο στόχο, αυτό σας αναγκάζει να σκεφτείτε πώς θα το φτάσετε. Και αυτή η προσπάθεια είναι ακριβώς αυτό που οδηγεί σε καλύτερες επιδόσεις. Έτσι, σας ενθαρρύνω να σκεφτείτε ποιος, τι, πού, πότε και καταγράψτε τα, για να στηρίξετε τον εαυτό σας.
2. Το δεύτερο σημείο είναι να σκεφτείτε ποια είναι τα προβλήματα που μπορεί να σας αποτρέψουν από το να φτάσετε τον στόχο σας.
Για πολύ καιρό ακούγαμε για τη θετική σκέψη: Υπάρχουν πολλά χαζοχαρούμενα πράγματα στο διαδίκτυο σχετικά με αυτό. Λένε: «σκεφτείτε τους στόχους σας και θα τους πετύχετε». Έχει αποδειχθεί, όμως, ότι αυτή είναι η μισή αλήθεια. Είναι απαραίτητο να σκεφτείτε τους στόχους σας. Επιπλέον, είναι πραγματικά απαραίτητο να σκεφτείτε το αποτέλεσμα με πολλές λεπτομέρειες, να εμβαθύνετε και να γεμίσετε ενέργεια από αυτά που θέλετε να ζήσετε.
Αλλά για να λάβετε το θετικό όφελος από αυτή την προσπάθεια, πρέπει επίσης να αφιερώσετε τον ίδιο χρόνο σκεπτόμενοι τα εμπόδια που μπορεί να συναντήσετε.
Και αυτό είναι ένα φαινόμενο που οι ερευνητές έχουν αναφέρει ως «διανοητική αντίθεση». Πως δουλεύει;
Φανταστείτε ότι απολαμβάνετε να σκέφτεστε, για παράδειγμα, πως να φτάσετε στην κορυφή ενός βουνού. Ποιο είναι το αποτέλεσμα; Ενώ αισθάνεστε καλά με την σκέψη, δεν έχετε κάνει τίποτα για να φέρετε αυτόν τον στόχο πιο κοντά στο να πραγματοποιηθεί. Έχετε παραμελήσει την σκέψη ότι είναι αρκετά δύσκολο να ανεβείτε σε ένα βουνό! Ίσως πρέπει να αυξήσετε τη σωματική σας αντοχή ή/και να πάρετε τα σωστά παπούτσια. Όμως, δεν έχετε ξοδέψει καθόλου χρόνο για να καταλάβετε τα εμπόδια που μπορείτε να βρείτε μπροστά σας.
Αντίθετα, αν σκέφτεστε μόνο τα εμπόδια, κολλάτε στο πόσο δύσκολο είναι να πραγματοποιηθεί ο στόχος και τότε δεν πρόκειται ποτέ να κάνετε τίποτα.
Ωστόσο, αν πραγματικά αφιερώσετε χρόνο για να κάνετε σκόπιμα και τα δύο, δηλαδή, να αφεθείτε πρώτα στο πόσο υπέροχο θα ήταν να πετύχετε τον στόχο σας και μετά να σκεφτείτε ποια είναι τα εμπόδια, τότε έχετε οπτικοποιήσει τα δύο πράγματα που χρειάζεστε για να πετύχετε.
Και υπάρχουν αρκετές μελέτες που υποδηλώνουν ότι αυτή η τεχνική λειτουργεί σε μια ποικιλία διαφορετικών πλαισίων.
Ας δούμε μια όπου οι συμμετέχοντες είχαν στόχο την υγιεινή διατροφή. Ηθελαν δηλαδή να τρώνε περισσότερα φρούτα και λαχανικά. Ετσι, το πρώτο βήμα ήταν να φανταστούν το αποτέλεσμα που ήθελαν. Συνηθισμένη δήλωση ήταν : «Θα είμαι πιο υγιής και θα έχω περισσότερη ενέργεια κατά τη διάρκεια της ημέρας». Στην συνέχεια όμως ρωτήθηκαν: «Μπορείτε να σκεφτείτε τώρα ποια είναι τα εμπόδια που θα παρουσιαστούν;» Και οι συμμετέχοντες ανέφεραν, ανάμεσα στα άλλα, ότι τα φρέσκα προϊόντα διαρκούν λίγο στο ψυγείο ή ότι έπρεπε να αποφύγουν το ράφι με τα μπισκότα στη δουλειά.
Με αυτόν τον τρόπο, είχαν πλέον στο μυαλό τους και τα δύο μέρη της εξίσωσης και μπορούσαν να δουν ότι έπρεπε να ξεπεράσουν τα εμπόδια για να πετύχουν τον στόχο τους.
Η μελέτη ακολούθησε αυτούς τους ανθρώπους για 2 χρόνια. Διαπιστώθηκε ότι, στην αρχή, το να σκέφτεστε το αποτέλεσμα είναι αρκετά καλό. Ωστόσο, με την πάροδο του χρόνου, πρέπει να ξεπερνάτε τα εμπόδια σας, οπότε το να τα έχετε αντιληφθεί βοηθάει να φτάσετε στον στόχο.
3. Εντούτοις, αυτά δεν είναι αρκετά αν δεν προσθέσετε και το τρίτο συστατικό, το οποίο είναι το πλάνο δράσης. Γιατί θα παρουσιαστούν συνθήκες όπου θα μπείτε στον πειρασμό να επιστρέψετε στην προηγούμενη συνήθειά σας και να πάρετε το βάζο με τα μπισκότα και να το αδειάσετε!
Ο ερευνητής Peter Gollwitzer έχει βρει έναν τρόπο, όχι μόνο να έχετε ένα σχέδιο δράσης , αλλά να έχετε ένα σχέδιο τόσο έμμεσο και υποσυνείδητο, που να σας επιτρέπει να αντιμετωπίσετε τέτοιες καταστάσεις αυτόματα, χωρίς να χρειάζεται να στρατολογήσετε μεγάλη δύναμη θέλησης.
Είναι η στρατηγική του «Εάν-Τότε». Αυτή μπορεί να σας βοηθήσει να επιτύχετε έναν καλύτερο στόχο. Λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο με την ψυχική αντίθεση, απλώς το εξασκείτε έξω ή πριν από την κατάσταση. Για παράδειγμα:
- «Αν είμαι στην τραπεζαρία και δω τα μπισκότα, θα γυρίσω το βλέμμα μου και θα πιάσω το πορτοκάλι».
- «Αν είμαι στην τραπεζαρία και δω την πίτσα, θα γυρίσω το βλέμμα μου και θα πιάσω το μήλο».
Στήνεται δηλαδή ένα πολύ συγκεκριμένο σχέδιο «Εαν-Τότε», ακόμα κι αν ακούγεται ανόητο. Και αποδεικνύεται ότι τα αυτόματα συστήματά του μυαλού δίνουν προσοχή σε αυτά τα πράγματα. Και έτσι αυξάνονται τα αποτελέσματα των προσπαθειών για αλλαγή συνηθειών που δεν μας πηγαίνουν μπροστά.
Μπορείτε να δοκιμάσετε και με άλλους στόχους, όπως το να μην ξεχνάτε τα κλειδιά σας στο σπίτι. Χρειάζεται λοιπόν να σκεφτείτε κάποια συγκεκριμένη ενέργεια που θα σας βοηθήσει, όπως:
- «Όταν πιάνω το πόμολο της πόρτας για να φύγω, θυμάμαι τα κλειδιά». Και επαναλαμβάνεται αυτή την εντολή για κάποιο καιρό στον εαυτό σας-
- «Όταν πιάνω το πόμολο της πόρτας για να φύγω, θυμάμαι τα κλειδιά» …. και αυτόματα καθώς πιάνετε το πόμολο της πόρτας, ξαφνικά εμφανίζεται στην σκέψη σας αυτό το σχέδιο δράσης που μπορεί πραγματικά να σας βοηθήσει να μην ξεχνάτε τα κλειδιά σας.
Αυτή η απλή τεχνική φαίνεται να κινητοποιεί τις αυτόματες δράσης μας. Είναι εφικτή και εύκολη για όλους. Δοκιμάστε το για να δείτε πώς λειτουργεί για εσάς.
Σε όσους αναζητούν νέα επίπεδα ευτυχίας!